Κυριακή 10 Σεπτεμβρίου 2023

Γωνιά ηρεμίας (calming corner, zen zone)

Calming corner... peace corner... zen zone... Antarctica... γωνιά ηρεμίας! Τι είναι; Γιατί να το εφαρμόσουμε στην τάξη μας; Ή και στο σπίτι μας;

Δεκέμβρης, τελευταίο μάθημα Ε΄ Δημοτικού πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων... Τραγουδάμε κάλαντα! Ο Γιώργος δε συμμετέχει και σκουπίζει κρυφά τα μάτια του. Το αντιλαμβάνομαι και τον στέλνω διακριτικά έξω από την τάξη για να πιει νερό και να ηρεμήσει. Στο τέλος του μαθήματος συζητάω μαζί του τι του συνέβη και ήταν τόσο λυπημένος. Μαθαίνω ότι μέσα στις διακοπές θα μετακομίσει σε άλλη γειτονιά και έτσι θα αλλάξει σχολείο. Τι άλλη επιλογή έχω εκτός από το να τον στείλω εκτός τάξης για νερό, έτσι ώστε να ηρεμήσει;

Τρίτη ώρα - Γυμναστική και προετοιμασία για τους σχολικούς αγώνες ποδοσφαίρου! Τέταρτη ώρα - Μουσική! Ο Κώστας έχει θυμώσει που έχασε η ομάδα του την προηγούμενη ώρα! Μάλιστα, μάλωσε με δύο συμμαθητές του κατά τη διάρκεια του αγώνα και συνέχισε να είναι νευριασμένος μαζί τους και στην ώρα της Μουσικής! Δε συμμετέχει στο μάθημα και σε κάθε ευκαιρία τους στραβοκοιτάει και μουρμουρίζει εκνευρισμένος! Τι επιλογή έχω για να τον κάνω να ηρεμήσει;

Η γωνιά ηρεμίας συνδέεται με τη διαχείριση συναισθημάτων. Τα παιδιά μαθαίνουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους, όπως μαθαίνουν να γράφουν και να διαβάζουν. Εμείς μπορούμε να βοηθήσουμε τους μαθητές μας να αναγνωρίσουν και να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους, φτιάχνοντας έναν χώρο μέσα στην τάξη, όπου θα μπορούν να ασχοληθούν με πράγματα που μπορούν να τους ηρεμήσουν. Πρόκειται για έναν τρόπο ιδιαίτερα διαδεδομένο στο εξωτερικό, ο οποίος ξεκίνησε από την ειδική αγωγή, όμως, καθώς υπήρχαν οφέλη για όλα τα παιδιά, εφαρμόζεται πια παντού! 


Πώς χρησιμοποιούμε τη γωνιά ηρεμίας;

Αρχικά, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι η γωνιά ηρεμίας δεν έχει καμία σχέση με το καρεκλάκι της σκέψης, το time-out και γενικότερα την τιμωρία! 

Στη γωνιά ηρεμίας μπορεί να κάτσει μόνο ένας μαθητής και για συγκεκριμένο χρόνο, για παράδειγμα πέντε λεπτά, εφόσον ο ίδιος το θέλει! Φυσικά, εμείς μπορούμε να προτείνουμε σε κάποιο παιδί να κάτσει για λίγο στη γωνιά ηρεμίας, αλλά είναι ξεκάθαρα δική του επιλογή το αν θα το κάνει. Εάν δε θέλει, δε θα κάτσει στη γωνιά ηρεμίας!

Ιδανικά, ο μαθητής που κάθεται στη γωνιά δε θα πρέπει να έχει οπτική επαφή με τους υπόλοιπους μαθητές, έτσι ώστε να μπορέσει να συγκεντρωθεί και να ηρεμήσει. Για αυτόν τον λόγο, η γωνιά ηρεμίας είναι καλό να βρίσκεται σε ένα σχετικά απόμερο σημείο της τάξης. Εμείς, όμως, θα πρέπει να μπορούμε να βλέπουμε τον μαθητή!

Στην αρχή της σχολικής χρονιάς, λοιπόν, παρουσιάζουμε στους μαθητές μας τη γωνιά ηρεμίας, καθώς και ό,τι περιέχεται σε αυτή. Τους εξηγούμε σε τι χρησιμεύει, πόση ώρα μπορεί να κάτσει καποιος, τους κανόνες χρήσης της. Τονίζουμε ότι πρόκειται για ένα προνόμιό τους, καθώς εκεί μπορούν να ασχοληθούν με πράγματα που τους αρέσουν, έτσι ώστε να ηρεμήσουν και στη συνέχεια να επανέλθουν στο σύνολο της τάξης. Εάν αρχίσουν να εκμεταλλεύονται τη γωνιά ηρεμίας για να χάσουν ώρα από το μάθημα ή εάν χαλάσουν τα πράγματα που υπάρχουν στη γωνιά, τότε θα χάσουν αυτό το προνόμιο!


Τι μπορούμε να έχουμε στη γωνιά ηρεμίας;

  • Ένα τραπέζι
  • Μαξιλάρια ή μπάλα αναπήδησης για να κάτσει ο μαθητής αντί για καρέκλα
  • Αφίσες με οδηγίες και κανόνες
  • Χρονόμετρο
  • Αγχολυτικά παιχνίδια (pop it, squishies, figet spinners, παζλ, λούτρινο ζωάκια)
  • Βιβλία σχετικά με συναισθήματα και όχι μόνο
  • Οδηγό συναισθημάτων για να αναγνωρίσει ο μαθητής το πώς αισθάνεται και να μπορέσει να το διαχειριστεί
  • Μολύβι και τετράδιο - ο μαθητής μπορεί να θέλει να γράψει κάποια πράγματα για να αποφορτιστεί
  • Χρώματα ζωγραφικής
  • Πλαστελίνη
  • Κατάλογο με αναπνοές που θα βοηθήσουν τον μαθητή να χαλαρώσει 


Γωνιά ηρεμίας στην τάξη της Μουσικής!

Καθώς είμαι από τους τυχερούς, που έχουν δική τους τάξη, αποφάσισα φέτος να δοκιμάσω τη γωνιά ηρεμίας και στην περίπτωσή μας... τη γωνιά παύσης! Έτσι, χρησιμοποίησα ένα πλαστικό τραπέζι μαζί με τις αντίστοιχες καρέκλες για να οριοθετήσω τη γωνιά, καθώς ήθελα να ξεχωρίζει από τα θρανία της τάξης!


Στόλισα τον τοίχο με σημαιάκια, αφίσες και παύσεις! Πιο συγκεκριμένα, έβαλα μία αφίσα με το όνομα της γωνιάς, τους κανόνες  που πρέπει να ακολουθούν οι μαθητές όταν κάθονται στη γωνιά παύσης, τι μπορούν να ελέγξουν και τι όχι, με τι μπορούν να ασχοληθούν για να χαλαρώσουν, καθώς και χρωματιστές παύσεις!


Τοποθέτησα στο τραπέζι δύο οδηγούς συναισθημάτων για να αναγνωρίσει ο μαθητής τι αισθάνεται!



Διάλεξα κάποια πράγματα που πιστεύω ότι θα βοηθήσουν τους μαθητές να ηρεμήσουν! Η αλήθεια είναι ότι έχω κι άλλα, οπότε θα τα αλλάζω ανά τακτά χρονικά διαστήματα! Φυσικά, μπορούμε να επιλέξουμε μαζί με τους μαθητές μας τι θα υπάρχει στη γωνιά παύσης και μάλιστα να φέρουν οι ίδιοι πράγματα που τους ηρεμούν!


Επίσης, διάλεξα ορισμένα βιβλία! Κάποια είναι σχετικά με συναισθήματα και κάποια άλλα όχι!


Ακόμα, έκανα μία αφίσα με αριθμούς, για να μετράει ο μαθητής, εφόσον αυτό τον βοηθά να ηρεμήσει!


Τέλος, έβαλα σε έναν φάκελο αναπνοές, με τις οποίες θα μπορέσει ο μαθητής να χαλαρώσει! Πρώτα, όμως, τις δουλεούμε με την ολομέλεια για να τις συνηθίσουν οι μαθητές μας!


Φυσικά, καθώς είναι η πρώτη φορά που θα εφαρμόσω κάτι τέτοιο, θα δούμε σε ποιο βαθμό λειτουργεί η γωνιά παύσης και αν όντως βοηθά στη διαχείριση συναισθημάτων των μαθητών!