Ταυτότητα σεναρίου
Τάξη
Στ΄ Δημοτικού
Μάθημα/Γνωστικό αντικείμενο
Εποχικές ιστορίες ενεργητικής μουσικής ακρόασης/Μουσική
Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Οι στόχοι του μαθήματος είναι:
Γνωστικοί:
- Να αναγνωρίζουν και να ξεχωρίζουν τα μουσικά κομμάτια από τις Τέσσερις Εποχές του Βιβάλντι.
- Να δημιουργούν δικούς τους χάρτες ακρόασης μέσα από αφηγήσεις, παράλληλα με τη μουσική.
Ψυχοκινητικοί:
- Να αναπτύξουν την ακουστική μουσική δεξιότητα και την παρατηρητικότητά τους.
- Να αναπτύξουν τη φαντασία και την κριτική σκέψη τους.
Παιδαγωγικοί:
- Να υιοθετήσουν έναν αποτελεσματικό τρόπο για τη μεταξύ τους συνεργασία.
- Να υιοθετήσουν αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ τους και με τον εκπαιδευτικό.
- Να εφαρμόσουν όσα διδάχτηκαν σε πρότερο χρόνο.
Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών για την υλοποίηση του σεναρίου
Οι μαθητές θα
πρέπει να είναι εξοικειωμένοι με:
- την εκπαιδευτική πλατφόρμα ασύγχρονης διδασκαλίας E-class
- την πλατφόρμα
σύγχρονης διδασκαλίας Webex
- την ενεργητική μουσική ακρόαση
- τους χάρτες ακρόασης μουσικών κομματιών
Χρόνος υλοποίησης
2 διδακτικές ώρες:
- 1η
διδακτική ώρα : 30΄σύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία (Webex)
- ασύγχρονη εξ
αποστάσεως διδασκαλία (E-class)
- 2η
διδακτική ώρα : 30΄σύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία (Webex)
- ασύγχρονη εξ
αποστάσεως διδασκαλία (E-class)
Σύντομη περιγραφή σεναρίου
Το σενάριο απευθύνεται
σε μαθητές της Στ΄ τάξης, όπου οι μαθητές είναι εξοικειωμένοι με διάφορες
μορφές ενεργητικής μουσικής ακρόασης. Πιο συγκεκριμένα, οι μαθητές καλούνται να
δημιουργήσουν μία ιστορία, που θα ταιριάζει με συγκεκριμένο μουσικό κομμάτι, το
οποίο η αφήγηση θα πρέπει να το ακολουθεί. Οι μαθητές επικοινωνούν διαδικτυακά είτε
σύγχρονα είτε ασύγχρονα και συνεργάζονται σε ομάδες των 4-5 ατόμων,
αναπτύσσοντας τη φαντασία τους και καλλιεργώντας την κριτική τους σκέψη. Τέλος, ακολουθείται η μαθητοκεντρική
προσέγγιση και η συνεργατική μάθηση. Οι μαθητές με την ενεργή συμμετοχή τους
προσπαθούν να κατακτήσουν, μέσω της διερευνητικής και ανακαλυπτικής μεθόδου,
τους αναμενόμενους στόχους.
Δραστηριότητες που οδηγούν στην ενεργητική
εμπλοκή των μαθητών
Δραστηριότητες σύγχρονης διδασκαλίας: breakout sessions (Webex)
Δραστηριότητες ασύγχρονης διδασκαλίας:
Συζήτηση, Κουβεντούλα, Wiki (E-class)
Χρησιμοποιούμενα εργαλεία
(ονομαστικά)
Σύγχρονης διδασκαλίας
- Ομαδοσυνεργατικά δωμάτια (breakout sessions)
- Διαμοιρασμός οθόνης (share/screen)
- Δημοσκόπηση (polling)
- Chat
Ασύγχρονης
διδασκαλίας
- Ανακοινώσεις
- Τοίχος
- Ομάδες Χρηστών
- Σύνδεσμοι
- Πολυμέσα
- Συζητήσεις
- Κουβεντούλα
- Εργασίες
- Wiki
Το συγκεκριμένο
σενάριο βασίζεται στη χρήση ΤΠΕ κατά τη διδακτική και μαθησιακή διαδικασία και
έχει σχεδιαστεί για υλοποίηση με τη μορφή μικτής μάθησης, δηλαδή συνδυασμό
σύγχρονης και ασύγχρονης διδασκαλίας. Οι μαθητές λειτουργούν υπό τις οδηγίες
του εκπαιδευτικού, αναπτύσσοντας, όμως, αυτονομία και αυτορρύθμιση στη μελέτη
τους. Προωθούνται εναλλακτικές μορφές διδασκαλίας, οι οποίες ακολουθούν τις
σύγχρονες διδακτικές μεθόδους. Πιο συγκεκριμένα, ακολουθείται η μαθητοκεντρική
προσέγγιση και η συνεργατική μάθηση. Οι μαθητές με την ενεργή συμμετοχή τους
προσπαθούν να κατακτήσουν, μέσω της διερευνητικής και ανακαλυπτικής μεθόδου,
τους αναμενόμενους στόχους. Θεωρείται δεδομένο πως οι μαθητές είναι
εξοικειωμένοι με χάρτες ακρόασης και έχουν εξασκηθεί στη δημιουργία ιστοριών σε
αντιστοιχία με ένα μουσικό κομμάτι. Ακόμα, ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι να
υποστηρίζει με τις κατάλληλες γνώσεις και δεξιότητες το μαθησιακό περιβάλλον,
ώστε να καταφέρει να εμπνεύσει τα παιδιά να συμμετάσχουν ενεργά. Τέλος,
προτείνεται η παρουσίαση των εργασιών στην ολομέλεια.
Χρησιμοποιούμενα εργαλεία/μέσα
Webex:
- Ομαδοσυνεργατικά δωμάτια (για χωρισμό σε ομάδες συνεργασίας)
- Διαμοιρασμός οθόνης (για βίντεο και
παρουσίαση εργαλείων στην e-class)
- Polling
(για ετεροαξιολόγηση)
- Ενεργοποίηση κάμερας (κάθε μαθητής επιλέγει να την ενεργοποιήσει μόνος του)
- Ενεργοποίηση μικροφώνου (κάθε μαθητής παίρνει ατομικά τον λόγο)
- Σήκωμα χεριού (κάθε μαθητής ζητά τον λόγο για να μιλήσει)
- Chat (για συνεργασία και διατύπωση αποριών)
- Reactions (για ετεροαξιολόγηση)
E-class:
- Ανακοινώσεις (περιγραφή ομαδικής δραστηριότητας)
- Τοίχος (ανάρτηση συνδέσμων ομαδικής δραστηριότητας, αφόρμησης και τελικών εργασιών από τον εκπαιδευτικό)
- Ομάδες Χρηστών (συνεργασία της ομάδας)
- Σύνδεσμοι (ανάρτηση εξωτερικών συνδέσμων από το Διαδίκτυο πριν από τη σύγχρονη διδασκαλία)
- Πολυμέσα (εισαγωγή βίντεο)
- Συζητήσεις (μία για κάθε Ομάδα Χρηστών, για ασύγχρονη συνεργασία μαθητών)
- Κουβεντούλα (μία για κάθε Ομάδα Χρηστών, για σύγχρονη συνεργασία μαθητών)
- Wiki (ένα για κάθε Ομάδα Χρηστών, για ασύγχρονη συνεργασία
μαθητών και ολοκλήρωση ομαδικής εργασίας)
- Εργασίες (υποβολή τελικής εργασίας)
Οδηγίες για την υλοποίηση του σεναρίου
Φάση 1: ΑΦΟΡΜΗΣΗ (σύγχρονη - 10΄)
Πριν
από την τάξη (πλατφόρμα ασύγχρονης διδασκαλίας):
Ενεργοποίηση των εργαλείων στην e-class, που θα χρησιμεύσουν στη δραστηριότητα της επόμενης φάσης (Ομάδες χρηστών, Κουβεντούλα, Συζητήσεις, Wiki, Εργασίες) και ανάρτηση των μουσικών κομματιών (ένα από κάθε εποχή του Βιβάλντι για καθεμία ομάδα χρηστών).
Μέσα στην τάξη (πλατφόρμα σύγχρονης διδασκαλίας):
- Στοχεύοντας στην
ανάπτυξη της ακουστικής μουσικής δεξιότητας και της παρατηρητικότητάς τους, οι
μαθητές παρακολουθούν την Άνοιξη του Αντόνιο Βιβάλντι.
- Ασχολούμαστε με το μαθησιακό αντικείμενο του Φωτόδεντρου «Μαθαίνω και παίζω με τον Βιβάλντι – Το Κοντσέρτο σε Μι μείζονα του Βιβάλντι», όπου υπάρχουν χάρτες ακρόασης για την Άνοιξη από το έργο Τέσσερις εποχές του Αντόνιο Βιβάλντι (εδώ).
Φάση 2: ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ/ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ (σύγχρονη - 20΄)
Πριν
από την τάξη (πλατφόρμα ασύγχρονης διδασκαλίας):
Ανάρτηση ανακοίνωσης στην e-class, όπου περιγράφω λεπτομερώς την ομαδική δραστηριότητα, καθώς και ανάρτηση στον Τοίχο στην e-class των απαραίτητων συνδέσμων και βίντεο με τα μουσικά κομμάτια που θα χρησιμοποιηθούν στην ομαδική δραστηριότητα.
Μέσα
στην τάξη (πλατφόρμα σύγχρονης διδασκαλίας):
- Με διαμοιρασμό οθόνης παρουσιάζω στους μαθητές τα βίντεο που έχω
ανεβάσει στην e-class. Παρακολουθούμε τα βίντεο (Χειμώνας, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο – την
Άνοιξη την παρακολουθήσαμε νωρίτερα). Συζητάμε για αυτό που ακούμε, ποια όργανα
αναγνωρίζουν, τι τους θυμίζει η μουσική, τι φαντάζονται. Μας βοηθάνε και τα
συγκεκριμένα βίντεο, καθώς πρόκειται για χάρτες ακρόασης.
- Ανακοινώνω στους μαθητές τον διαχωρισμό τους σε ομάδες, καθώς και ποια
«εποχή» του Βιβάλντι αναλαμβάνει κάθε ομάδα και με ποιον τρόπο θα γράψει η
καθεμιά τη δική της μικρή ιστορία (Συζητήσεις, Κουβεντούλα, Wiki), η οποία θα βασίζεται στη
μουσική της εποχής που έχει αναλάβει. Τους δίνω πέντε λέξεις, που θα πρέπει
οπωσδήποτε να χρησιμοποιήσουν στην ιστορία τους. Η ιστορία θα πρέπει να αρχίζει
και να τελειώνει μαζί με το μουσικό κομμάτι, σαν έναν χάρτης ακρόασης με λόγια.
Κάθε ομάδα έχει έναν υπεύθυνο, ο οποίος αναλαμβάνει να συγκεντρώσει σε ένα
ολοκληρωμένο κείμενο την ιστορία που έγραψε η ομάδα του.
Φάση 3: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (σύγχρονη - 30΄ και ασύγχρονη)
Πριν
από την τάξη (πλατφόρμα ασύγχρονης διδασκαλίας):
Κάθε
ομάδα χρηστών γράφει ομαδοσυνεργατικά την ιστορία της στο Wiki και συζητούν για αυτήν στη Συζήτηση και
στην Κουβεντούλα. Μόλις την ολοκληρώσουν, ο υπεύθυνος της ομάδας γράφει την
ιστορία σε ένα αρχείο Word.
Μέσα
στην τάξη (πλατφόρμα σύγχρονης διδασκαλίας):
- Διαμοιράζω τους μαθητές στα breakout sessions, όπως ήταν στις Ομάδες
χρηστών της e-class, όπου ασχολήθηκαν με την ομαδική εργασίας
τους.
- Μπαίνω σε κάθε δωμάτιο και μοιράζομαι στο chat τον σύνδεσμο του μουσικού κομματιού, πάνω
στο οποίο έχει αναλάβει κάθε ομάδα να γράψει μία ιστορία.
- Δίνω οδηγίες για το πώς θα πρέπει να διαβάσουν την ιστορία τους, ενώ παράλληλα θα ακούγεται η μουσική.
- Ο υπεύθυνος της ομάδας αναλαμβάνει να διαμοιραστεί την οθόνη του με τους υπόλοιπους της ομάδας και ανοίγει το συγκεκριμένο βίντεο.
- Οι μαθητές συνεργάζονται και διορθώνουν εάν χρειάζεται κάποια σημεία της ιστορίας τους για να ταιριάζει ακριβώς με τη μουσική.
- Επαναφέρω τους μαθητές στην ολομέλεια.
- Ο υπεύθυνος της ομάδας αναλαμβάνει την παρουσίαση της ιστορίας στην ολομέλεια.
- Διαμοιράζομαι την οθόνη μου για να παίξει το βίντεο και ο υπεύθυνος της ομάδας ανοίγει το μικρόφωνο και διαβάζει την ιστορία που έγραψε η ομάδα του. Το ίδιο γίνεται για όλες τις ομάδες.
- Οι μαθητές χρησιμοποιούν τα reactions για να εκφράσουν τα
συναισθήματα που τους προξενεί η ιστορία που ακούν.
- Δημιουργώ μία δημοσκόπηση (polling) για το ποια ιστορία άρεσε
στους μαθητές περισσότερο.
- Οι μαθητές ψηφίζουν την ιστορία που τους αρέσει περισσότερο.
- Ανακοινώνω τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης στους μαθητές.
- Αξιολογώ προφορικά τις εργασίες και προτείνω αλλαγές, όπου χρειάζεται.
- Στο τέλος, υπενθυμίζω πως θα πρέπει οι υπεύθυνοι των ομάδων να ανεβάσουν τα αρχεία με τις ιστορίες στην e-class, στις Εργασίες.
Φάση 4: ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ (ασύγχρονη)
- Οι ομάδες διορθώνουν ομαδοσυνεργατικά εάν χρειάζεται την ιστορία τους στο Wiki στην e-class. Όταν τελειώσουν, ο υπεύθυνος της ομάδας γράφει την ιστορία σε ένα αρχείο Word και το ανεβάζει στην e-class, στις Εργασίες.
- Αναρτώ τις ολοκληρωμένες ιστορίες μαζί με αντίστοιχα μουσικά βίντεο στον Τοίχο της e-class.
- Δημιουργώ καινούρια Συζήτηση, κοινή για όλους τους μαθητές, όπου μπορούν να σχολιάσουν τις ιστορίες και να προτείνουν αλλαγές για να ταιριάξουν ακόμα καλύτερα με τα μουσικά κομμάτια.
Φάση 5: ΕΠΕΚΤΑΣΗ (Σύγχρονα ή Ασύγχρονα)
Ασύγρονα ή δια ζώσης:
- Οι μαθητές δημιουργούν ένα κόμικ για την ιστορία τους (εδώ), χωρισμένοι σε ομάδες. Παρουσιάζουν το κόμικ στην ολομέλεια.